ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής αποφάσισε την περιβαλλοντική αδειοδότηση εννέα (9) αιολικών πάρκων ιδιωτικών συμφερόντων (εταιρειών του Ομίλου Κοπελούζου), σε νησιά των Κυκλάδων, εκ των οποίων δύο αποσκοπείται να εγκατασταθούν στη Νάξο.

Πρόκειται για τεράστιες -για την κλίμακα του νησιού- αιολικές εγκαταστάσεις, καθώς προβλέπεται να τοποθετηθούν 30 ανεμογεννήτριες με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 69 MW και οι συνοδευτικές αυτών υποδομές (οδοποιία πρόσβασης της τάξης των 22km, εκτεταμένο δίκτυο μεταφοράς της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας και υποσταθμός ανύψωσης τάσης).

Η κυβέρνηση και ο Όμιλος Κοπελούζου προπαγανδίζουν την υποτιθέμενη “πράσινη ανάπτυξη” και τα οφέλη που θα προκύψουν από αυτήν για την χώρα, τις Κυκλάδες και τη Νάξο, ώστε να αποπροσανατολίσουν τους πολίτες και ιδιαίτερα τους νησιώτες προλαβαίνοντας τις διαμαρτυρίες και τις κινητοποιήσεις τους για να επιτύχουν ανέξοδα τον σκοπό τους.

Η συγκεκριμένη πρακτική άκριτης αδειοδότησης «φαραωνικών» χερσαίων αιολικών εγκαταστάσεων διαφημίζεται «διθυραμβικά» από το εγχώριο ΥΠΕΚΑ το τελευταίο διάστημα*¹ , όταν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες που θεωρούνται και είναι πρωτοπόρες στην αιολική ενέργεια (Γερμανία, Δανία κ.α.) αναπτύσσεται προβληματισμός και καταγράφεται σταδιακή εγκατάλειψη τέτοιων επενδύσεων καθώς πλέον θεωρούνται ασύμφορες και αμφιβόλου αποτελεσματικότητας. Όπως στην Ελλάδα έτσι και στη Γερμανία, η αυξημένη διείσδυση σταθμών ηλεκτροπαραγωγής από αιολική (και ηλιακή) ενέργεια, οδηγεί σε μαζικά πλεονάσματα ή και ελλείμματα ενέργειας λόγω της ασυνεχούς παραγωγής ηλεκτρισμού στις εγκαταστάσεις ΑΠΕ, της ασύγχρονης διακύμανσης της ζήτησης και της ανεπαρκούς ανάπτυξης δικτύου για τη μεταφορά της πλεονάζουσας ενέργειας σε θέσεις υψηλής ζήτησης. Έτσι, από τις προαναφερόμενες στρεβλώσεις ανακύπτουν και οικονομικές  υποχρεώσεις όπως π.χ. το υψηλό κόστος του τέλους αποσύνδεσης των ανεμογεννητριών λόγω συμφόρησης του δικτύου (EinsMan στη Γερμανία).

Η αναπτυξιακή προοπτική των νησιών μας προϋποθέτει την πόντιση υποθαλάσσιου καλωδίου διασύνδεσης των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών (ΜΔΝ) με το Ηπειρωτικό Σύστημα, ώστε αφενός να κλείσουν οι ρυπογόνοι θερμικοί σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής στα νησιά και αφετέρου να εξασφαλιστεί η αδιάκοπη τροφοδοσία τους με ηλεκτρική ενέργεια.

Η κυβέρνηση πιστή στην πολιτική των άκριτων ιδιωτικοποιήσεων, δηλαδή της εκχώρησης προς εκμετάλλευση συλλογικών και εξ ορισμού δημόσιων αγαθών σε μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα, παραιτείται από το συνταγματικό της δικαίωμα του θεματοφύλακα και διαχειριστή των δημόσιων αγαθών και με τη συγκεκριμένη απόφαση, μεταβιβάζει σε επιχειρηματικό όμιλο την παραγωγή, τη μεταφορά και τη διαχείριση της ηλεκτρικής ενέργειας νησιών των Κυκλάδων, ώστε να του αποφέρει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κέρδος, παραβλέποντας και απαξιώνοντας τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών. Ανάλογη πολιτική εφαρμόζεται ήδη στις συγκοινωνίες (βλ. μονοπώλιο στις ακτοπλοϊκές και αεροπορικές μεταφορές με απαγορευτικές τιμές εισιτηρίων και μηδενική συγκοινωνία για τα μικρά νησιά) και στην σχεδιαζόμενη ιδιωτικοποίηση της διαχείρισης του νερού.

Το δημόσιο έργο ενεργειακής διασύνδεσης των Κυκλάδων με το ηπειρωτικό σύστημα του οποίου ο διαγωνισμός αρχικά κηρύχθηκε άγονος (2012), κατατμήθηκε και τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση τον Μάρτιο 2013 (ΑΔΜΗΕ/ ΔΑΠΜ 41403) με σχεδιασμό που εξαιρεί τη Νάξο και επαναπροκηρύχθηκε πρόσφατα (ημερομηνία λήξης υποβολής προσφορών 16/10/2013) από τον αρμόδιο εθνικό διαχειριστή (ΑΔΜΗΕ), χωρίς καμία αντίδραση από τη Δημοτική Αρχή Νάξου και Μικρών Κυκλάδων. Η ίδια αδράνεια παρατηρείται και μετά την απόφαση του ΥΠΕΚΑ για τα ιδιωτικά βιομηχανικά αιολικά πάρκα στη Νάξο που είναι γνωστή από την 20^η Δεκεμβρίου 2013.
 Η Δημοτική Αρχή, όπως έχει μέχρι σήμερα αποδείξει δεν δύναται να παρακολουθήσει εξελίξεις ζωτικής σημασίας για το νησί, να ενημερώσει τους δημότες της και να κινητοποιήσει την κοινωνία των νησιών μας.

         Για την Δημοτική Κίνηση Πολίτες για τα Νησιά μας η υπεράσπιση και προστασία των συλλογικών δημοσίων αγαθών αποτελεί πρώτιστη και αδιαπραγμάτευτη συνθήκη. Η ενέργεια είναι μία από τις κύριες παραμέτρους επιβίωσής μας ως κοινωνία, ειδικότερα λόγω της «νησιωτικότητας». Χωρίς σεβασμό στις ιδιαιτερότητες του τόπου μας και στις υφιστάμενες τεχνολογικές δεσμεύσεις, η άκριτη «αξιοποίηση» των τοπικών ενεργειακών πόρων που η φύση μας παρέχει απλόχερα για τοπική και υπερτοπική κατανάλωση, δεν θα επιφέρει τα προσδοκώμενα αναπτυξιακά αποτελέσματα.

Συμφωνούμε ότι το έγκλημα της Πτολεμαΐδας ή της Μεγαλόπολης (ρυπογόνος παραγωγή ενέργειας από τον λιγνίτη) πρέπει να σταματήσει. Όμως αυτό το λάθος δεν διορθώνεται με ένα νέο λάθος μετατροπής των νησιών μας σε νέες «αιολικές Πτολεμαΐδες» - βιομηχανίες παραγωγής «εξαγώγιμης» ενέργειας για την ηπειρωτική Ελλάδα και την Ευρώπη. Ποιός ξεχνά το αλήστου μνήμης “Project Helios” περί εξαγωγής ηλιακής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη για τον εκμηδενισμό του ελλείμματος (που εγκαταλείφτηκε οριστικά καθώς ήταν εντελώς ανεδαφικό).    

Τα σκοπούμενα αιολικά πάρκα, των οποίων το «κυκλώπειο» μέγεθος υπαγορεύεται από την αντιστάθμιση του κόστους κατασκευής δημόσιας υποδομής (καλώδιο διασύνδεσης των νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας) και τη μεγιστοποίηση του κέρδους του ιδιώτη, απειλούν άμεσα τα τοπομορφολογικά χαρακτηριστικά του νησιού, αποδίδοντάς του εικόνα βιομηχανικού τοπίου συγκρίσιμη της Πτολεμαΐδας. Η βιομηχανοποίηση των νησιών των Κυκλάδων αλλοιώνει ανεπανόρθωτα τα πολιτιστικά χαρακτηριστικά τους, το φυσικό και το ανθρωπογενές περιβάλλον που τα καθιστούν περιζήτητα ως τουριστικό προορισμό παγκοσμίως.

Αντ’ αυτού προτείνουμε την εφαρμογή μιας ενεργειακής πολιτικής που γνώμονα θα έχει τις αναγκαιότητες της τοπικής κοινωνίας, την προστασία του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος κάθε τόπου και όχι τα μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα, επιδεικνύοντας παράλληλα την απαραίτητη αλληλεγγύη προς τις περιοχές της ηπειρωτικής χώρας που σηκώνουν το βάρος της ρυπογόνου συμβατικής ηλεκτροπαραγωγής.

Οι άξονες αυτής της πολιτικής περιλαμβάνουν:

·         Ενίσχυση δράσεων εξοικονόμησης ενέργειας στον οικιακό και στον τριτογενή τομέα.

·         Ενίσχυση των δημοτών και των τοπικών κοινοτήτων για την εγκατάσταση μικρών αποκεντρωμένων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, που συνολικά επιτυγχάνουν σημαντική μείωση της ζήτησης κεντρικά παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας και μοιράζουν τα οφέλη στην κοινωνία.

·         Ενθάρρυνση – ενδυνάμωση εγκατάστασης μονάδων ελεγχόμενης και όχι ασύγχρονης ηλεκτροπαραγωγής Ανανεωσίμων Πηγών Ενέργειας (σταθμοί βιομάζας, γεωθερμία, ηλιοθερμία κ.λπ.) με τη συμμετοχή και του Δήμου σε αυτές.

·         Εκμετάλλευση του υψηλού αιολικού δυναμικού της περιοχής μέσω χερσαίων αιολικών σταθμών λογικής κλίμακας, σε θέσεις που θα προκύψουν από τον χωροταξικό σχεδιασμό σε επίπεδο νησιού.

·         Συνδρομή του Δήμου στις απαιτούμενες μελέτες εκμετάλλευσης του συνόλου του ενεργειακού δυναμικού των νησιών και ειδικά της Νάξου.

·         Διοχέτευση της τοπικά παραγόμενης ενέργειας μέσω κρατικού καλωδίου διασύνδεσης και εγρήγορση – κινητοποίηση της τοπικής κοινωνίας ώστε ο φορέας διαχείρισης του δικτύου μεταφοράς να παραμείνει κρατικός.

Οι συνέπειες της κρίσης, που ήδη ζούμε και στον πολυνησιακό δήμο μας, δεν αντιμετωπίζονται εκχωρώντας κρατικές υποχρεώσεις και υποδομές ζωτικής σημασίας  για τις νησιωτικές μας κοινωνίες στην «καλή θέληση» των ιδιωτών. Η διαχείριση της ηλεκτρικής ενέργειας και η τιμολόγηση αυτής από ιδιώτες, νομοτελειακά θα επηρεάσει το κόστος της αγροτοκτηνοτροφικής παραγωγής και των τουριστικών υπηρεσιών ενώ παράλληλα θα δυσχεράνει την χωρίς διακρίσεις δυνατότητα ανάπτυξης μεταποιητικών δραστηριοτήτων στο νησί.

Αδιαπραγμάτευτος στόχος της Δημοτικής Κίνησης Πολίτες για τα Νησιά μας για όλες τις παραμέτρους της ζωής των πολιτών είναι η υποβολή και η υλοποίηση πολιτικών βάσει των αναγκών της τοπικής κοινωνίας με τη συμμετοχή των δημοτών. Για την επίτευξη της παραπάνω στόχευσης είναι αναγκαία η ενεργοποίηση και κινητοποίηση των πολιτών-δημοτών.

Στο πλαίσιο αυτό καλούμε τους πολίτες να συμμετάσχουν στη διαμόρφωση δράσεων εξειδίκευσης των προαναφερόμενων αξόνων που αποτελούν το περίγραμμα της ενεργειακής πολιτικής της Δημοτικής Κίνησης Πολίτες για τα Νησιά μας. Παράλληλα καλούμε σε εγρήγορση ώστε όλοι μαζί να αποτρέψουμε πολιτικές και αποφάσεις, οι οποίες ενώ προπαγανδίζονται ως αναπτυξιακά επωφελείς, στην πραγματικότητα αλλοιώνουν τη φυσιογνωμία του νησιού και επιβάλλουν ένα μοντέλο «ανάπτυξης» που δεν αφουγκράζεται τις ανάγκες της κοινωνίας.

Νάξος, 10 Ιανουαρίου 2014

Για τη Δημοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά μας

Η Επιτροπή Προγράμματος

Η Γραμματεία